Cryfhau amddiffyniadau i lesddeiliaid dros ffioedd, taliadau a gwasanaethau: ymgynghoriad
Cymhwyso’r cynigion i'r rhai sy'n rhentu
2.5 Cymhwyso’r cynigion i'r rhai sy'n rhentu
- Mae llawer o "denantiaid tai cymdeithasol" hefyd yn talu tâl gwasanaeth.[15] Gall landlordiaid godi tâl yn unig am wasanaethau a restrir yn benodol yn y cytundeb tenantiaeth. Mae gwasanaethau cyffredin a gwmpesir gan y tâl gwasanaeth yn cynnwys:
- Glanhau/gofalu, megis cynnal a chadw ardaloedd cymunol mewnol a grisiau;
- Garddio a chynnal a chadw tiroedd, megis torri glaswellt a phlannu;
- Ffi rheoli, megis costau staff a thasgau gweinyddol, gan gynnwys paratoi hysbysiadau galw am dâl gwasanaeth, casglu ffioedd a pharatoi datganiadau blynyddol; a
- Goleuo, megis costau ar gyfer goleuadau cymunol, gan gynnwys amnewid bylbiau.
- Mae Deddf 2024 yn darparu hawliau ac amddiffyniadau newydd i denantiaid tai cymdeithasol Darparwyr Cofrestredig Preifat yn Lloegr a Landlordiaid Cymdeithasol Cofrestredig yng Nghymru p'un a ydynt yn talu taliadau gwasanaeth sefydlog neu amrywiadwy.[16] Byddem yn croesawu barn ar sut y dylid eu cymhwyso.
i) Hysbysiadau galw am dâl gwasanaeth
- Fel y trafodwyd yn adran 2.2, ffocws yr hysbysiadau galw am dâl gwasanaeth newydd yw nodi faint y mae'n ofynnol i bob lesddeiliad neu denant tai cymdeithasol ei dalu am waith rheoli a chynnal a chadw eu hadeilad. Credwn y dylai'r dull a ddiweddarwyd ar gyfer lesddeiliaid, fel y nodir yn Atodiad B, fod yn berthnasol hefyd i denantiaid tai cymdeithasol, ac nid ydym yn cynnig unrhyw addasiadau iddo.
ii) Adroddiad blynyddol
- Bydd yr adroddiad blynyddol newydd, fel y cynigir yn adran 2.1, yn darparu gwybodaeth amserol am daliadau gwasanaeth a chynlluniau rheoli adeiladau. Ar gyfer tenantiaid tai cymdeithasol, rydym yn cynnig fersiwn symlach sy'n hepgor gwybodaeth am wasanaethau nad ydynt fel arfer wedi'u cynnwys yn eu taliadau gwasanaeth. Bydd hyn yn lleihau beichiau ar landlordiaid cymdeithasol wrth ddarparu gwybodaeth a bydd yn sicrhau bod yr wybodaeth a ddarperir yn berthnasol i'r taliadau y mae'r tenantiaid hyn yn talu iddynt yn unig.
iii) Hawl i wybodaeth
- Mae mesurau yn Neddf 2024 yn rhoi'r hawl i denantiaid tai cymdeithasol ofyn am ddogfennau a’u harchwilio (gweler Tabl 1). Rydym yn cynnig y gallai rhestr bwrpasol o wybodaeth ragnodedig weddu'n well i'w hanghenion, ac rydym yn croesawu barn ar gostau neu wasanaethau penodol y dylid eu cynnwys neu eu hepgor o Dabl 1.
- Roedd paragraff 74 yn egluro bod tenantiaid tai cymdeithasol (gan gynnwys lesddeiliaid cartrefi rhanberchnogaeth sydd â chyfran o lai na 100%) Darparwyr Tai Cymdeithasol Cofrestredig Preifat yn Lloegr yn elwa o'r Gofynion Mynediad at Wybodaeth i Denantiaid Cymdeithasol (STAIRs) newydd, a fydd yn gorfodi Darparwyr Cofrestredig Preifat i gyhoeddi gwybodaeth am daliadau gwasanaeth yn rhagweithiol ac i ateb ceisiadau am ragor o wybodaeth gan eu tenantiaid. Nid ydym o'r farn y bydd yr hawliau newydd hyn i wybodaeth yn achosi unrhyw broblemau i denantiaid tai cymdeithasol neu landlordiaid.
[15] At ddibenion yr ymgynghoriad hwn, ystyr tenant tai cymdeithasol yw rhywun sy'n rhentu gan awdurdod lleol neu landlord cymdeithas dai ac y gofynnir iddo dalu tâl gwasanaeth.
[16] Mae Deddf 2024 yn cyflwyno Adrannau newydd 21C i 21G i Ddeddf 1985